جلسۀ هفتم: مردان مرد، زنان زن

در جلسۀ دوم، تعدادی از ویژگی‌های مردان را ذکر کردیم. در این جلسه، برخی دیگر از ویژگی‌های آنان را بدین شرح بیان خواهیم کرد:
- توجه به ویژگی‌های هیجانی عاطفی و روحی زیردستان (خانواده و اطرافیان)؛
- تغافل دربرابر کاستی‌های جزئی و مسائل مرتبط با تربیت خانواده با حفظ مراتب لازم در نشان‌دادن واکنش‌های ضروری؛
- تذکر صریح و محکم درخصوص اهمیت کسب روزیِ حلال؛
- پرهیزدادن از رفیق‌بازی و خوش‌گذرانی‌های عبث و بیش‌ازحد؛
- پذیرفتن اشتباهات خود؛
- اهل مشورت بودن؛
- همراهی صمیمانه و کمک به همسر؛
- معتقدبودن به نیازمندیِ همیشگی به رشد و آموختن؛
- ابراز محبت به اعضای خانواده.
در ادامۀ ویژگی‌هایی که درخصوص زنان بیان کردیم نیز موارد ذیل درخور ذکرند:
- نگرش مثبت به زندگی؛
- برخورداری از دانش و توان لازم درخصوص چگونگی ابراز محبت؛
- تلاش برای آموختن مطالب لازم درحوزۀ رشد خود و تربیت فرزندان؛
- تاحدودی شوخ‌طبع‌بودن.
فرض بر آن است که در این ویژگی‌ها ابهامی وجود ندارد و در وهلۀ نخست، خودمان به‌عنوان والدین به آن‌ها اعتقاد داریم. ابتدا باید این ویژگی‌ها را درک کنیم؛ سپس آن‌ها را بپذیریم تا درنهایت، به ملاکی برای سنجش خودمان تبدیل شوند و براساس آن‌ها فرزندانمان را به‌گونه‌ای تربیت کنیم که مردان و زنانی واقعی و به‌تمام‌معنا باشند. در این جلسات، برخی راهکارهای مشترک برای دستیابی به این هدف را بیان خواهیم کرد.
نخستین موضوعی که به آن می‌پردازیم، توجه به دوره‌های خاص دلبستگی و ایمنی‌بخش است.
رویکرد طرح‌وارۀ درمانی، عبارت از دلبستگی ایمن به‌مثابۀ عنوانی مهم است. این دلبستگی و تعلق روانی به دیگران در دوران کودکی، از پایه‌های آرامش درونی و دوری از اضطراب در دوران بزرگ‌سالی به‌شمار می‌آید. از شاخصه‌های دلبستگی ایمن می‌توان نیاز به امنیت، محبت و پذیرش را نام برد؛ مثلاً اگر کسی در دوران کودکی (حدود یک‌سالگی)، خودش یا مادرش دچار بیماری شود یا به هر دلیلی مادرش کنار او نباشد، وی به‌عنوان فرزند، یک‌باره احساس می‌کند رها شده است و همین مسئله، زمینه‌ساز بروز دلبستگی ناایمن در وجودش می‌شود؛ همچنین اگر کودک در سنینی که سخنان دیگران را می‌فهمد، بشنود که ناخواسته به دنیا آمده است و والدینش به داشتن او تمایلی نداشته‌اند، دلبستگی ناایمن در وجود او شکل می‌گیرد.
البته تردیدی نیست که اگر خدا بخواهد، در بدترین وضعیت و باوجود بدترین والدین، بهترین فرزندان پرورش می‌یابند؛ بنابراین، هرگز نباید ناامید یا مغرور شویم؛ ولی باید این اصل روان‌شناختی را درنظر داشته باشیم که برخی دوره‌های طلایی وجود دارند که توجه‌نکردن به آن‌ها زمینه‌ساز بروز مشکلات فراوان در دوران بزرگ‌سالی خواهد شد.
از مهم‌ترین اشتباهات رایج در تربیت فرزندان، تهدیدکردنشان به دوست‌نداشتن و ترک‌کردن آن‌ها به‌ویژه پیش‌از دوسالگی آنان است؛ بدین صورت که مثلاً مادر به فرزند بگوید: «اگر این کار را انجام بدهی، دیگر مادرت نیستم». از دیگر خطاهای رایج در این حوزه، تحقیر، تمسخر و طرد فرزند را می‌توان ذکر کرد.