جلسهٔ چهاردهم: نان و نمک

یکی از اوصافی که در آیات و روایات دربارۀ ما انسان‌ها بیان شده، «أَهلُ الأَرضِ» و «مَن فی الأَرضِ» است که براساس آن باید تمام این جهان را همچون مزرعه‌ای برای تلاش، حرکت، کاشتن و برداشتن بدانیم؛ اما درعین حال باید به‌خاطر داشته باشیم که شأن، مقصد و غایت ما باقی‌ماندن در زمین نیست؛ بلکه صرفاً حال‌وهوای زیستمان به‌اقتضای زمین تنظیم شده است و تا وقتی در این جهان هستیم، باید همواره درصدد رشد و تعالی خویش باشیم. خالق و مالک زمین و همۀ موجودات و انسان‌های آن، همان خالق و مالک آسمان و تمام موجوداتش است و میان زمین و آسمان، ارتباطی دائمی و محکم ازنوع تعامل، تعاضد، تعاون و تشابک وجود دارد؛ زیرا خدای واحد، سمیع و بصیر، هردوی آن‌ها را خلق کرده و امام زمان- عَجَّلَ اللهُ تَعالی فَرَجَهُ الشَّریف- نقش ایجادکنندۀ اتصال میان این دو فضا را برعهده دارد؛ بر این اساس، در فرازی از دعای شریف ندبه می‌خوانیم: «أَینَ السَّبَبُ المُتَّصِلُ بَینَ الأَرضِ وَ السَّماءِ؟». این اتصال ازنوع کاملاً زنده است و انتقال تمام آنچه از آسمان به زمین می‌آید (همچون توفیق‌ها و تقدیرهای الهی) یا از زمین به آسمان می‌رود (مانند نماز و روزه)، به‌سبب وجود امام متصل تحقق می‌یابد. با توجه به آنچه گفتیم، تا وقتی در این جهان هستیم، هرقدر پیوند معرفتی، فکری، روحی، قلبی، عملی، نصرتی، آدابی، مناسکی و زیارتی ما با متصل، محکم‌تر باشد، موجبات رفعت و علو ما از زمین به آسمان، بیشتر فراهم خواهد شد. شایان ذکر است که حضرت قائم- أَرواحُنا فِداه- چه غایب باشند و چه حاضر، متصل بین زمین و آسمان هستند و شرط متصل‌بودن آن حضرت، ظهورشان نیست. تمام مخلوقات آسمان و زمین، کارگزاران صاحب‌الزمان- سَلامُ اللهِ عَلَیهِ- برای برقرارکردن این اتصال به‌شمار می‌آیند. اگر شناخت ما درخصوص امام متصل، ناقص و ضعیف باشد یا اصولاً به اتصال باور نداشته باشیم، از اتصال میان آسمان و زمین، محروم خواهیم بود و زندگی‌ای عبث و بی‌ثمر خواهیم داشت.