جلسۀ پنجاه و نهم: شرح نهج البلاغه

غایتِ بودنِ ما انسان‌ها در جهان فانی، مُوت است و باید با درنظرداشتن این واقعیت در دنیا زندگی کنیم؛ در غیر این صورت، نوع حرکتمان در مسیر زندگی تغییر خواهد کرد. در این جهان، هرکسی به دنیا می‌آید، سرانجام می‌میرد و هرچه جمع می‌شود، روزی تمام خواهد شد و هرچه بنا می‌کنیم، زمانی خراب می‌شود. چون هیچ کس و هیچ چیزی در این دنیا باقی و ماندگار نیست، نباید به کسی یا چیزی دل بست (روی آن اتراق کرد). انسان مرگ‌اندیش به‌معنای موردنظر امیر مؤمنان- علیه السّلام- به مسائل پیش‌پاافتادۀ مادّی نمی‌پردازد و دغدغۀ او مسائل فراتر از این جهان فانی است. اگر به خدا و معاد باور قلبی داشته باشیم، قطعاً دین‌دار و آراسته به فضایل و عاری از رذایل اخلاقی خواهیم بود. یکی از راهکارهای مؤثر برای بهبودبخشیدن روابطمان با دیگر انسان‌ها این است که در ارتباط با هریک از آنان خداوند متعال و رضایت او را درنظر داشته باشیم. درصورت دریافت مبانی و اصول زندگی خویش از دین، روش صحیح را درپیش خواهیم گرفت و اطمینان خواهیم داشت که بهترین منبع را بدین منظور برگزیده‌ایم. برای انتخاب روش می‌توانیم از علم کمک بگیریم؛ البته به این شرط که روشی را به ما پیشنهاد بدهد که با دین مغایرت و تضادی نداشته باشد. هرآنچه در این دنیا قرار دارد، هرقدر هم زیاد باشد، کم و فانی است؛ برعکس، هرآنچه با ذات مقدس و فناناپذیر الهی پیوند یابد، حتی میزان اندک آن، زیاد و دارای صفت بقا خواهد بود. از این منظر می‌توانیم حتی عادی‌ترین و دنیایی‌ترین امور زندگی خویش را با وجود مقدس پروردگارمان پیوند بزنیم تا به صفت بقا آراسته شود.