جلسۀ بیست و هفتم: شرح نهج البلاغه

در تعریفی مختصر و مفید می‌توان گفت زیست مؤمنانه عبارت است از حالت ایمانیِ زندگی آدمی و به دیگر سخن، زندگی‌ای که محور آن، ایمان باشد. در ادبیات دینیِ ما مفهوم ایمان در مرتبه‌ای فراتر از مسلمان‌بودن قرار دارد و می‌توان آن را عبارت از جهت و حالت زندگی فرد دانست که شاقول آن، پسند و رضایت خدا و حجت اوست؛ بنابراین، فرد مؤمن، کاری را که ازمنظر خالق یکتا و حجتش ناخوشایند باشد، انجام نمی‌دهد؛ برخلاف انسان بی‌ایمان که از هرکسی جز خدا می‌ترسد و تنها چیزی که برایش اهمیت و معنا ندارد، خشنودیِ پروردگار است. مشکل بزرگ بسیاری از ما انسان‌ها در جهان امروزی، دقیقاً همین است که به‌رغم مسلمان‌بودن، در هیچ‌یک از امورمان خدا را درنظر نمی‌گیریم. ازمنظر امیر مؤمنان- علیه السّلام- مؤمنان باید قادر باشند خدایی را که عبادت و به بیان روشن‌تر، از فرمان‌هایش اطاعت می‌کنند، ببینند. دیدن خدا در این جهان، توسط دو ابزار، میسر است: نخست، عقل (وجدان و فطرت) و دوم، قلب (روح و جان). ساختار وجود ما انسان‌ها سه بخش اصلی دارد: جسم، عقل و روح. جسم، مربوط و متعلق به دنیاست و در آنجا می‌مانَد؛ ولی عقل و روح هرگز ازبین نمی‌روند. اگر خدا از زندگی انسان حذف شود، قطعاً عقل و روح وی بیمار خواهند شد. از آن سوی، زمانی حال عقل و روح، خوب است که با خدا ارتباطی محکم داشته باشند. وجود خدا باید در تمام ابعاد زندگی ما دیده شود تا از این طریق، زندگی‌مان معنا و جهت پیدا کند. درنهایت، براساس تصریح امیر مؤمنان- علیه السّلام- عالی‌ترین معرفتی که باید در این جهان به‌دست آوریم، شناخت خداست.