اساس اتّباع از امام مفترض‌الطاعة، تسلیم‌بودن دربرابر ایشان است. خداوند متعال در قرآن کریم به رسول اکرم- صلّی الله علیه و آله- فرموده است از مردم بخواهد از او تبعیت کنند تا خدا آنان را دوست بدارد؛ بنابراین، با توجه به فراز «مَن کُنتُ مَولاهُ، فَهٰذا عَلیٌّ مَولاهُ» در خطبۀ شریف غدیر، اتّباع از امام مفترض‌الطاعة نیز بر همگان واجب است. در تأیید این مطلب می‌توان به آیۀ شریفه‌ای استناد کرد که در آن، اتّباع از نور نازل‌شده همراه با پیامبر- صلّی الله علیه و آله- همچون پیروی از آن حضرت، شرط رستگاری ذکر شده است و امام صادق- علیه السّلام- در تفسیر این آیه، منظور از آن نور را حضرت علی- علیه السّلام- و ائمۀ پس‌از ایشان دانسته‌اند.
دیگر تکلیف و مسئولیت مهم ما شیعیان دربرابر حجت‌الله، اطاعت از ایشان است. واژۀ «إِطاعَت» از ریشۀ «ط و ع» ساخته شده و از این ریشه، واژۀ «طَوع» به‌معنای میل، رغبت، و تسلیم و انقیاد همراه با پذیرش (درمقابل «کَرْه») در زبان عربی به‌کار می‌رود. واژۀ «اتّباع» به‌لحاظ مفهومی، قلمرو گسترده‌تری در مقایسه با واژۀ «اطاعت» دارد؛ زیرا اتّباع همیشه توأم با اختیار است؛ برخلاف اطاعت که می‌تواند بدون میل صورت گیرد. در قرآن کریم، مؤمنان به اطاعت مبتنی‌بر تسلیم از خدا و رسول فرمان داده شده‌اند. نبی اکرم- صلّی الله علیه و آله- در خطبۀ غدیر از مسلمانان خواسته‌اند دینشان را به گردن امیر مؤمنان- علیه السّلام- بیاویزند و در تمام امور خویش فرمانبردار و مطیع ایشان باشند. درواقع، لازمۀ این تقلید، اطاعت در جمیع امور است؛ زیرا تقلید درقلمرو رفتارها قرار دارد و صفت فعل است. اطاعت از خدا به‌شرط اطاعت از امام معنا می‌یابد و این دو مقوله با یکدیگر هیچ‌گونه تضاد و منافاتی ندارند. شایان ذکر است که اطاعت از امام مفترض‌الطاعة درصورتی فرد مطیع را به نتایج ارزشمند می‌رسانَد که توأم با رغبت باشد.