جلسۀ پنجم: شرح نهج البلاغه

زندگی هرکدام از ما انسان‌ها مانند مثلثی است که سه گوشه دارد: ولایت، ولی و تولیَت؛ بدان معنا که هریک از ما در جایگاه‌ها و موقعیت‌های گوناگون، فرد یا افرادی را تحت نظارت و سرپرستی خود داریم و به‌تعبیری ولیِ آن‌ها هستیم، ولایت‌هایی را دراختیار داریم و کارمان تولیت است. ولایت هر انسان، قلمرو و محدوده‌ای مشخص دارد که وی باید همواره آن را درنظر داشته باشد. تولیت عبارت است از مدیریت‌کردنِ صحیح اشخاص یا چیزهایی که تحت ولایت ما قرار دارند، در تمام سطوح و جایگاه‌های مرتبط با آن‌ها. این فرایند باید توأم با شفقت، وظیفه‌شناسی و حُسن عملکرد باشد. در تولیت، ولی به‌عنوان رهبر، همراه با افراد زیرمجموعۀ خویش در مسیر درست حرکت می‌کند و درنهایت می‌تواند خود را در آینۀ عملکردش درقبال آنان ارزیابی کند. از آنجا که والدین، بالاترین ولیِ فرزندان خویش هستند، تمام مسائل و مشکلات تربیتی و شخصیتی فرزندان دقیقاً در عملکرد نادرست آن‌ها ریشه دارد. از آن سوی، فرزند شایسته، محصول تربیت صحیح والدین خویش است و از این منظر، به هیچ کسی جز آنان انتساب نمی‌‌یابد. ولایت باید توأم با عدالت باشد و بهترین معیار برای ارزیابی آن، خدا و رضایت اوست؛ نه پسند و خوش‌آمد افراد گوناگونی که با آنان سروکار داریم.